Ławy fundamentowe: 8.10.2016

Gdy pojawiliśmy się na budowie dwa dni po ostatniej wizycie, okazało się że znowu przegapiliśmy ważne etapy: ułożenie zbrojenia ław fundamentowych i zalanie ich betonem. Zastaliśmy następujący stan:

Ławy gotowe. Widok od tyłu. W środku na paletach bloczki, z których powstaną ściany fundamentów.

Zbrojenie ław i zalewanie ich betonem to operacje rutynowe i w przypadku stawiania domów jednorodzinnych przebiegają podobnie. Dwie fotografie zapożyczone z innej budowy, dostępne w Internecie, ilustrują te czynności.

Fotografia z lewej strony pokazuje typowe zbrojenie ław. Składa się ono z czterech stalowych prętów, połączonych ze sobą co kilkadziesiąt centymetrów stalowymi strzemionami w kształcie ramek. Strzemiona przywiązuje się do prętów drutem wiązałkowym. Tak przygotowane zbrojenie wkłada się do odeskowanych wykopów. Aby zapewnić otulinę betonową również od spodu, zbrojenie układa się na podpórkach z cegieł (na ostatnim zdjęciu z poprzedniego wpisu widać takie cegły). Zbrojenie w ławach zalewane jest betonem podawanym bezpośrednio z betoniarki przez grubą rurę.

Nasz projekt przewidywał wylanie ław fundamentowych w dwóch etapach. Na dno wykopu miała być wylana warstwa chudego betonu i dopiero na niej powinno się ułożonyć zbrojenie i zalać go betonem konstrukcyjnym. Zamieszczony niżej rysunek z dokumentacji naszego domu pokazuje przekrój przez ławę.

Chudy beton to mieszanka betonowa o stosunkowo małej zawartości cementu w porównaniu do betonu konstrukcyjnego, przez co charakteryzuje go mała wytrzymałość na ściskanie. Wykorzystywany jest na każdej budowie między innymi jako warstwa podkładowa pod fundamenty, mająca za zadanie stabilizację podłoża.

Pan Z., po konsultacjach z kierownikiem budowy panem M., zaproponował, aby nie wylewać chudego betonu, albowiem podłoże, na którym stanie dom jest bardzo stabilne. Zgodziliśmy się na tę zmianę. Ze względu na użycie do szalunku desek o szerokości 15 cm, ława ma następujące wymiary:

Widoczna na zdjęciach dziura powstała po usunięciu jednego z palików, do których przybite były deski szalunku. Pozwoliła zmierzyć grubość betonu pod poziomem dolnych krawędzi szalunku.

Rury pod ławą przygotowane na przyłącze wody.

Na pierwszym planie wypustka ławy pod komin. W środku zbrojenie na słupy: pierwszy wzmacniający komin, drugi wzmacniający schody.

W kilku miejscach na górnej powierzchni ław zauważyliśmy drobne pęknięcia, z których to pokazane na zdjęciu było największe.

Potknięcia projektanta

W rozmowach z panem Z. oraz z kierownikiem budowy panem M. pobrzmiewa czasem lekceważący ton w stosunku do projektantów. Niejednokrotnie słyszeliśmy zarzuty kierowane pod ich adresem o ich oderwaniu od rzeczywistości budowlanej oraz o forsowaniu przez nich nowinkowych rozwiązań i materiałów, które potem w praktyce nie zdają egzaminu.

Początkowo traktowaliśmy te uwagi jako normalny antagonizm istniejący między pokrewnymi branżami. Podejrzewaliśmy, że budowlańcy niechętnie robią coś inaczej niż zawsze, bo to oznacza dla nich dodatkowy wysiłek. Z drugiej strony byliśmy przekonani, że projektanci powinni iść z postępem technologicznym. Nie zwracaliśmy więc większej uwagi na uszczypliwości panów budowlańców.

Nadal sądzimy, że z grubsza mamy rację w tym względzie, ale od pewnego czasu zaczynamy uważniej słuchać co panowie Z. i M. mają do powiedzenia na temat naszego projektu.

Zaczęło się to od momentu, kiedy pan Z. postanowił zignorować zalecenia projektanta, który zrobił adaptację naszego projektu. Chodziło o fundamenty pod pomieszczenie gospodarcze, które są w oryginalnym projekcie, a zostały usunięte w zmodyfikowanej wersji. 

Rzut fundamentów: wersja oryginalna.

Rzut fundamentów: wersja zmodyfikowana.

Rozmawialiśmy nawet w tej sprawie z projektantem podejrzewając, że po prostu przeoczył fakt, iż pomieszczenie gospodarcze ma mieć podłogę obniżoną w stosunku do reszty domu o 54 cm. Niestety, projektant nadal bronił swojej pozycji, twierdząc, że mamy tu do czynienia ze ścianami wewnętrznymi i obniżenie podłogi niczego nie zmienia. Dla pana Z. konieczność zrobienia tych fundamentów była tak oczywista, że nawet nie chciał słuchać argumentów projektanta. 

Ławy fundamentowe pod pomieszczenie gospodarcze zaznaczono kolorem czerwonym.

Zrozumieliśmy ostatecznie, że pan Z. miał rację, gdy przyszło do wylewania chudego betonu pod podłogę parteru. Bez tych dodatkowych fundamentów zrobienie obniżonej wylewki w pomieszczeniu gospodarczym nie byłoby możliwe.

Druga kontrowersja przy wykonaniu fundamentów między projektantem, a budowlańcem dotyczyła ganku. Projektant zaprojektował jedynie krótką ławę z dwoma słupami (por. zamieszczony wyżej rysunek: "Rzut fundamentów: wersja zmodyfikowana"). W tym przypadku sytuacja nie była tak oczywista, więc w tej sprawie nie kontaktowaliśmy się z projektantem, ale zgodziliśmy się z panem Z., że będzie znacznie lepiej, gdy ganek będzie też wsparty na solidnych fundamentach. Robienie wylewki i scian ganku bez fundamentów nie wydało się nam dobrym pomysłem.

Fundamenty pod ganek za zbrojeniem na dwa słupy, które będą wspierać powiększony balkon.

Utwierdziliśmy się w przekonaniu, że zatrudnienie pana Z. było trafną decyzją.